O pasado mércores, día 28, Xosé Fortes Bouzán oficiou de anfitrión no Centro Social Caixanova de Pontevedra, acompañado de Luis Otero, coronel de Infantería e ex membro da Unión Militar Democrática (UMD), como o propio Fortes, recibindo os seus colegas portugueses: o almirante Manuel Martins Guerreiro e mais o capitán de navío Carlos Almada Contreiras, ex membros do Movimento das Forças Armadas (MFA) e protagonistas da Revolución de Abril de 1974. A mesa redonda, que desvelou interesantes aspectos das entretelas daquela acción, foi introducida e moderada polo arquitecto César Portela, amigo persoal de Fortes e daquela seu alférez de complemento.
“A adhesión popular foi determinante e potenciadora do movemento revolucionario posto en marcha”, subliñou Martins Guerreiro, que engadiu que ademais da acción militar había un programa político, “un proceso moi planificado, que incluía a celebración de eleccións libres no prazo dun ano, coa entrega do poder ao goberno resultante, e o inmediato inicio da descolonización”. Foi unha revolución inacabada, dixo, paralizada en 1975, pero moitos dos seus avances e os cambios que provocou foron consolidados, a pesares da intervención contraria de forzas externas de Europa e tamén dos EUA.
“A organización do movemento dos capitáns levou nove meses, a contar desde xuño de 1973, – engadiu Almada Contreiras- e tivo tres fases: a primeira comezou coa reacción de militares condecorados na guerra colonial contra o intento da extrema dereita de convocar un Congreso de Combatentes. Seguiu a esta os choques corporativos entre os militares puros (de carreira) e os espúreos (de reemprazo) e, finalmente, a terceira quedou marcada pola reunión dun centenar de militares no estudo dun arquitecto en Cascais, onde se aproba o documento que contén as bases do MFA”.
Luis Otero colocou o inicio da UMD nun contexto de disgusto co papel do exército como garante do réxime dictatorial de Franco, que daquela comezaba a se estender entre os oficiais novos. “Coa revolución de abril os acontecementos se precipitaron, recibindo azos para nos organizar”. É o momento, recorda Otero, da viaxe a Lisboa para contactar cos colegas portugueses e o reparto das zonas de captación de adeptos entre a oficialidade. “En oito ou dez meses comezaron as detencións, as sancións e o xuízo que deu coa plana maior no cárcere -puntualiza Luis Otero-, pero curiosamente a UMD seguiu engordando as súas filas aínda con nós en prisión”.
“O 25 de abril clarificou o panorama político español”, apuntou Fortes, coincidindo coa apreciación de Otero de que o éxito da UMD foi demostrar aos que loitaban contra a dictadura, que no exército había militares que pensaban coma eles. Xosé Fortes rematou as intervencións da mesa, previas ao coloquio, explicando o limitado alcance da UMD: “En España, o golpismo lastrou o exército, tanto que ata os militares demócratas víanse impotentes para unha acción golpista que con toda seguridade implicaría derramamento de sangue, algo impensable en Portugal, como ben demostraron”.